จิตแพทย์แนะปลูกฝัง ประชาธิปไตยในเด็ก

ขณะที่ข่าวสารการเมืองช่วงเลือกตั้ง จากสื่อต่างๆ เข้าไปสู่การรับรู้ของเยาวชนได้ไม่ยากนัก ทั้งจากตามถนนหนทาง ป้ายหาเสียง รวมถึงข่าวโทรทัศน์ วิทยุ หนังสือพิมพ์

ในแต่ละครอบครัวหรือโรงเรียน เด็กๆ มีโอกาสรับรู้ถึงสถานการณ์ต่างๆ ขณะที่บางครอบครัวพ่อแม่ หรือลูกในวัย "เฟิร์สต์โหวต" อาจมีแนวคิดเลือกผู้สมัครไม่เหมือนกัน

พ่อแม่ ครู ผู้ปกครอง อาจอาศัยจังหวะในบรรยากาศการเลือกตั้งนี้ปลูกฝังหน้าที่พลเมืองในการใช้สิทธิ์เลือกตั้ง และประชาธิป ไตยไปพร้อมกัน ให้เหมาะสมกับแต่ละช่วงวัย

น.พ.ไกรสิทธิ์ นฤขัตพิชัย จิตแพทย์และกรรมการผู้จัดการ โรงพยาบาลมนารมย์ กล่าวถึงคุณค่าของการไปใช้สิทธิเลือกตั้งว่า ถือเป็นหน้าที่อย่างหนึ่งของประชาชนภายใต้การปกครองระบอบประชาธิปไตย และเป็นเรื่องของส่วนรวม ซึ่งคนในสังคมต้องเรียนรู้การอยู่ร่วมกัน เพราะในระบอบประชาธิป ไตยย่อมมีความคิดเห็นแตกต่างกัน เราไม่สามารถได้อะไรถูกใจไปหมดทุกอย่าง

สิ่งที่เราคิดว่าถูกต้องบางทีบางขณะอาจไม่ถูกต้องเหมาะสม สิ่งที่เราแน่ใจว่าถูกอาจจะไม่ถูกก็ได้ ทุกคนควรเปิดกว้างยอมรับฟังกัน ในเมื่อเป็นเรื่องของส่วนรวมต้องยอมรับฟังข้อสรุปของส่วนรวม เพราะสังคมมีระเบียบและกติกา ในช่วงเลือกตั้งนี้เป็นโอกาสดีในการปลูกฝังประชาธิปไตยให้เยาวชน

การปลูกฝังและเสริมสร้างประชาธิปไตยควรเริ่มตั้งแต่เด็กๆ อาจแบ่งเป็น 2 ระดับ คือ เด็กเล็กซึ่งการรับรู้อาจไม่ลึกซึ้งเหมือนผู้ใหญ่ สิ่งที่พ่อแม่หรือครูควรทำ คือสร้างสภาพแวดล้อมให้เป็นประชาธิปไตย เช่น ทำกิจกรรมร่วมกัน ปรึกษาหารือกัน เพื่อให้ได้ข้อสรุป หรืออาจแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบให้เด็กรู้จักหน้าที่ของตนเอง พยายามสอดแทรกในเรื่องของสิทธิความเท่าเทียมกัน อาจอาศัยสถานการณ์ต่างๆ ภายในบ้าน ซึ่งเป็น การส่งเสริมประชาธิปไตยทางอ้อม เพราะถ้าเขามีประสบการณ์ลักษณะนี้เขาก็จะเข้าใจเรื่องนี้เมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่

จิตแพทย์เสริมว่า สำหรับเด็กโต พ่อแม่หรือครูควรให้เด็กมีโอกาสรับรู้ข้อมูลรอบด้านให้มากที่สุด หากเด็กฟังทางเดียวผู้ใหญ่ควรช่วยแนะนำให้เด็กรู้จักการฟังรอบด้าน ชวนคุยกระตุ้นให้เขาคิดและตัดสินใจด้วยตัวเองมากกว่าการชี้นำด้วยผู้ใหญ่

"เราต้องฝึกให้เด็กมีความคิดเป็นของตัวเอง รู้จักเคารพความเห็นของกันและกัน ไม่ใช่คิดหรือเลือกตามผู้ใหญ่ และมีเหตุผลอธิบายกับตัวเองได้ในการกระทำนั้นๆ เช่น มีทางเลือกสองอย่าง คือ ทำหรือไม่ทำ ซึ่งเหตุผลมีเป็นร้อย ซึ่งเหตุผลที่จะใช้ประกอบการตัดสินใจข้อสรุปจะเป็นตัวชี้วัดว่าคนนั้นมีวุฒิภาวะมากหรือน้อย การกระตุ้นให้เด็กเติบโตและความคิดเป็นของตัวเองจะทำให้เด็กซึมซับเรื่องของประชาธิปไตย สามารถตัดสินใจโดยใช้การพินิจพิเคราะห์ด้วยเหตุและผลของตัวเองได้เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ สามารถยอมรับผลต่างๆ ที่ออกมาได้"